Functional training vs Crossfit training

Τόσο για το functional training όσο και για το crossfit training έχουν γραφτεί πολλά και ειδικά στη χώρα μας έχουν γραφτεί και παρουσιαστεί διάφορα. Αρκεί από κάποιον να κάνει μια μικρή αναζήτηση στο διαδίκτυο και θα διαπιστώσει εύκολα ότι οι τοποθετήσεις είναι ποικίλες, οι ισχυρισμοί πολλές φορές περίεργοι, ενώ δεν απουσιάζουν όπως είναι φυσικό οι υποστηρικτές και οι επικριτές και των δύο.

Εμείς θα εξηγήσουμε με όσο το δυνατόν πιο απλό τρόπο τι είναι το καθένα, σε μια προσπάθεια να διαλευκάνουμε το τοπίο και να πούμε τα πράγματα με τη διάσταση που πραγματικά έχουν.

Και λίγο πριν ξεκινήσουμε, να διευκρινίσουμε επίσης ότι καθένα από αυτά τα είδη προπόνησης, όπως άλλωστε και οποιοδήποτε άλλο είδος προπόνησης, έχουν κάτι να δώσουν. Το ζητούμενο για τον καθένα όμως θα πρέπει να είναι αν αυτό ή αυτά που δίνει το κάθε είδος, είναι αυτά που επιζητά κι αν τα δίνει με τον τρόπο που τον εξυπηρετεί και του αρέσει κι όχι αν έχει ανακαλυφθεί ο τροχός ή αν και κατά πόσο πρόκειται για πανάκεια και για τον αντικαταστάτη των πάντων. Όποιος προσπαθήσει να το δει  έτσι, δυστυχώς θα βρεθεί για μία ακόμα φορά σε αδιέξοδο…

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν:

Με τον όρο functional training (λειτουργική προπόνηση), εννοούμε το είδος εκείνο της προπόνησης που περιλαμβάνει ασκήσεις και κινητικά μοτίβα που ασκούν και προετοιμάζουν το σώμα για να κάνει τις κινήσεις τις καθημερινότητάς του με καλύτερη απόδοση, χωρίς πόνο και χωρίς ενοχλήσεις. Πρόκειται δηλαδή για προπόνηση που βασίζεται σε κινητικά μοτίβα που προσομοιώνουν τις καθημερινές κινήσεις του ανθρώπινου σώματος (ή τις κινήσεις του εκάστοτε αθλήματος, εάν πρόκειται για αθλητές), κάνοντάς το τελικά να είναι πιο λειτουργικό και πιο αποδοτικό, βελτιώνοντάς του δηλαδή θα λέγαμε αλλιώς, το επίπεδο της λειτουργικής του ικανότητας.

Οι κινήσεις που χρησιμοποιούνται και μέσω των οποίων διαρθρώνονται τα προγράμματα λειτουργικής προπόνησης, είναι τα καθίσματα, οι άρσεις, οι ρίψεις, οι έλξεις, οι πιέσεις, οι μετατοπίσεις κ.τ.λ.

Η λέξη κλειδί για την λειτουργική προπόνηση όπως καταλαβαίνει κανείς από τα παραπάνω, είναι η προσομοίωση. Οποιοδήποτε δηλαδή κινητικό μοτίβο προσομοιώνει την ανθρώπινη κίνηση, είτε από την καθημερινή ζωή (εάν πρόκειται για απλούς ασκούμενους), είτε από ένα άθλημα (εάν πρόκειται για αθλητές), και διαρθρώνεται με τις αρχές της προπονητικής, θεωρείται και είναι λειτουργική προπόνηση.

Επομένως, λέγοντας functional training εννοούμε μία μορφή προπόνησης που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο σώμα ως σύνολο και το γυμνάζει πάντοτε έχοντας αυτό ως γνώμονα, δηλαδή “ολιστικά”.

Σε ποιους απευθύνεται:

1. Σε ασκούμενο κάθε ηλικίας και προπονητικής εμπειρίας.
2. Σε όσους δεν έχουν το στοιχείο του ανταγωνισμού μέσα τους.
3. Σε όσους δεν ενδιαφέρονται απαραίτητα για ατομικά ρεκόρ
4. Σε όσους τους αρέσει η εξάσκηση με παρέα και σε ολιγομελή γκρουπ.
   5. Σε οποιονδήποτε ασκούμενο ακόμα κι αν έχει κάποιο μυοσκελετικό θέμα και χωρίς να απαιτείται προγενέστερη προπονητική εμπειρία.
   6. Σε όσους δεν επιθυμούν τη συμμετοχή σε αγώνες.

“Το functional training δεν χρειάζεται να αποφεύγεται από άτομα με μυοσκελετικές κακώσεις, εξάλλου η ιδέα της δημιουργίας του ήταν αυτή ακριβώς, δηλαδή η αποκατάσταση από τραυματισμούς.”

Πριν ορίσουμε το crossfit training, ας διευκρινίσουμε: crossfit είναι ένα trademark πρόγραμμα γυμναστικής Αμερικάνικης προέλευσης, όπου για να χρησιμοποιήσει κανείς ακόμα και το όνομα θα  πρέπει να έχει την απαιτούμενη άδεια. Στην περίπτωσή μας, αναφερόμαστε στο περιεχόμενο και στην ουσία που υπάρχει πίσω από τον τίτλο η οποία θα μπορούσε να ονομαστεί με οποιοδήποτε όνομα βολεύει τον καθένα.

Με το όρο crossfit training εννοούμε ένα είδος προπόνησης που όπως λέει και το όνομά του αναφέρεται σε ένα “μεικτό” είδος προπόνησης. Ένα είδος προπόνησης δηλαδή που περιλαμβάνει μεικτά στοιχεία, δανεισμένα από άλλα είδη. Το crossfit training μπορεί να περιλαμβάνει και λειτουργικές ασκήσεις και απαρτίζεται από έναν συνδυασμό ασκήσεων και κινητικών μοτίβων δανειζόμενων από αθλήματα όπως είναι η ενόργανη γυμναστική, η άρση βαρών, ο στίβος κ.τ.λ.

Καλλιεργείται έντονα το στοιχείο του ανταγωνισμού, ακόμα κι αν ο σκοπός δεν είναι η συμμετοχή σε σχετικούς αγώνες, κάτι που δίνεται ως δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν, μέσω του συγκεκριμένου είδους προπόνησης.

Επομένως, λέγοντας crossfit training εννοούμε μία μορφή προπόνησης που μπορεί να εμπεριέχει και λειτουργικές ασκήσεις και που δανείζεται κινήσεις από γνωστά αθλήματα.

Σε ποιους απευθύνεται:

1. Σε ασκούμενο κάθε ηλικίας και προπονητικής εμπειρίας, με την προϋπόθεση να γίνει εκμάθηση της τεχνικής κάποιων βασικών κινητικών μοτίβων.
2. Σε όσους έχουν το στοιχείο του ανταγωνισμού μέσα τους.
3. Σε όσους ενδιαφέρονται για ατομικά ρεκόρ και τονώνονται ψυχολογικά από την επίτευξή τους.
4. Σε όσους τους αρέσει η εξάσκηση με παρέα και σε ολιγομελή γκρουπ.
5. Σε υγιείς μυοσκελετικά ασκούμενους και ιδανικά με προγενέστερη προπονητική εμπειρία.
6. Σε όσους ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε αγώνες.

“Το crossfit training πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με μυοσκελετικές κακώσεις.”

Συνοψίζοντας λοιπόν:

• Στο crossfit training μπορεί να γίνει και λειτουργική προπόνηση, δεν είναι όμως απαραίτητο, στο functional training από την άλλη, η προπόνηση δεν μπορεί παρά να είναι μόνο λειτουργική.
• Το crossfit training καλλιεργεί έντονα το στοιχείο του ανταγωνισμού, το functional training μπορεί να το κάνει, δεν είναι όμως προϋπόθεση ή απαραίτητο.
• Το crossfit training δεν απευθύνεται σε άτομα με μυοσκελετικές κακώσεις, το functional training από την άλλη ενδείκνυται ακόμα και για όσους έχουν μυοσκελετικές κακώσεις.
• Το crossfit training μπορεί να χαρακτηριστεί και ως άθλημα, το functional training όχι.
• Το crossfit training είναι δομημένο για να εφαρμόζεται κυρίως σε ολιγομελή γκρουπ κι όχι σε επίπεδο personal training, το functional training από την άλλη μπορεί να εφαρμοστεί τόσο σε ολιγομελή γκρουπ, όσο και σε επίπεδο personal training.

Άρα, μην ασπάζεστε την λογική του όλα ή τίποτα στην προπόνηση. Είναι καλύτερα να κάνετε “λίγες φορές” προπόνηση από το να μην κάνετε καθόλου. Οπότε την επόμενη φορά που δεν θα μπορέσετε να ασκηθείτε, μην πανικοβληθείτε και μην αρνηθείτε να ασκηθείτε για όλη την υπόλοιπη εβδομάδα, έχοντας το παραπάνω στο μυαλό σας. Αντιθέτως, επιδιώξτε να γυμναστείτε τις επόμενες μέρες κανονικά. Καλύτερα να γυμναστείτε ακόμα και μία φορά την εβδομάδα, από το να μην γυμναστείτε καθόλου.

Λευτέρης Φυντικάκης, Προπονητής - Personal trainer, Dip.PhE/SN/PhC, DPESS